Cemaatin imama uyabilmesi için mekân birliği lazımdır. Eğer mekân birliği olmazsa, cemaatin imama uyması sahih olmaz. Mescidin içi, tek bir mekân olarak kabul edilmiştir. Buna göre, imam önde olsa, cemaat ise mescidin tam arkasında olsa ve buradan imama uymaya niyet etse, bu niyet sahihtir ve imama uymak gerçekleşir. Ancak şu kadar var ki, önde boş saf varken, safı doldurmayarak arkadan imama uymak mekruhtur.

Mescidin dışına çıkıldığında ise mekân değişir. Mescidin dışında namaz kılanların imama uyabilmesi için, caminin duvarı ile ilk saf arasında, bir araba geçecek kadar bir boşluk olmamalıdır. Eğer böyle bir boşluk varsa, caminin dışındaki cemaatin imama uyması sahih olmaz.

Yine eğer, böyle bir boşluk, caminin dışındaki saflar arasında olsa, mesela, caminin dışındaki ilk saf, caminin duvarına bitişik olduğu halde, o saftan arkaya doğru birçok saflar yapılsa, eğer bu saflar arasında, bir araba geçecek kadar boşluk varsa, geride kalan saftakilerin imama uyması sahih olmaz.

Bu mesele çok önemli olduğu ve bilhassa cuma namazının kılındığı birçok camide gözüktüğü için bu konuyu biraz daha açmak istiyoruz. Şöyle ki: Mesela, caminin dışında on saf bulunsa, ilk saf ile caminin duvarı arasında bir araba geçecek kadar boşluk olmasa, bu saftakilerin imama uyması sahihtir. İkinci saf ile birinci saf, üçüncü saf ile ikinci saf ve dördüncü saf ile üçüncü saf ve beşinci saf ile dördüncü saf arasında da böyle bir araba geçecek kadar boşluk olmasa ve bu saftakiler imama uysa, bunların uyması da sahihtir. Eğer altıncı saf ile beşinci saf arasında bir araba geçecek kadar boşluk olursa, mesela, namazı gölgede kılmak için biraz geride saf yapmış olsalar; altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve onuncu saftakilerin imama uyması sahih olmaz. Çünkü caminin dışına çıkıldığında mekân farklılaşır, mekân birliğinin devam edebilmesi için, saf ile ön saf arasında ve en öndeki saf ile caminin duvarı arasında bir araba geçecek kadar yer bulunmamalıdır.

Maalesef birçok camide görmekteyiz ki, camini dışında cuma namazı kılanlar, bir ağacın gölgesine girmişler ve oradan imama uyuyorlar. Daha doğrusu uyduklarını zannediyorlar. Bunları uyaracak din görevlileri de olmayınca, bu kişilerin cuma namazı batıl olmakta; ama onlar bunun farkında bile olmamaktadırlar. Herhalde Hz. Ali’nin: “Kendisinde fıkıh olmayan ibadette hayır yoktur” sözü ile kastettiği bu manzaradır.